Polskie Drużyny Strzeleckie – polska organizacja niepodległościowa powstała w 1911 roku, powołana przez Organizację Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie” 
Polskie Drużyny Strzeleckie utworzone zostały w 1911 r. staraniem Mieczysława Neugebauera, Mariana Januszajtisa, Henryka Bagińskiego oraz Eugeniusza Homera. Program szkół Drużyn nie odbiegał od programu Związków Strzeleckich. Nauka odbywała się w szkole:

  1. żołnierskiej,
  2. podoficerskiej,
  3. podchorążych.

Drużyny Strzeleckie działały w ścisłym porozumieniu ze Związkiem Strzeleckim. 
W okresie poprzedzającym powstanie legalnych Polskich Drużyn Strzeleckich organizacja tworzyła konspiracyjną organizację wojskową pod nazwą Polski Związek Wojskowy, którego zadaniem było przygotowanie i mobilizacja sił zbrojnych narodu do walki o niepodległość ojczyzny, a w szczególności przygotowanie i wyćwiczenie korpusu oficerskiego. W październiku 1910 r. PZW przyjął nazwę „Armii Polskiej”, która rozpoczęła szkolenie swoich oddziałów w okręgach lwowskim, krakowskim i wiedeńskim oraz na terenie zaboru rosyjskiego. 
W latach 1911-1912 dzięki zalegalizowaniu działalności Polskich Drużyn Strzeleckich organizacja liczyła 650 członków. Organizacja szybko się rozwijała osiągając w lipcu 1914 r. około 6 tys. członków w 127 Drużynach Strzeleckich. Jeszcze wcześniej, bo w 1911 r. doszło do wspólnego spotkania członków Komendy Naczelnej Drużyn Strzeleckich z Komendą Główną Związku Walki Czynnej, na którym utworzono wspólne komisje: regulaminową i wyszkoleniową oraz rozpoczęto prace nad regulaminami służby polowej i piechoty. Mimo że nie doszło oficjalnie do całkowitego połączenia organizacji, to współpraca zbliżyła obie organizacje do siebie, umożliwiając w chwili wybuchu I wojny światowej podporządkowanie Polskich Drużyn Strzeleckich Józefowi Piłsudskiemu. 
Rozbudowie polskich organizacji strzeleckich, zaznaczającej się zwłaszcza od 1912 r., towarzyszył proces ujednolicenia ich działalności. Obie organizacje wprowadziły jednakowe umundurowanie dla swoich członków. Składało się ono z szarego płaszcza i munduru oraz czapki maciejówki. 
Broń stanowiły rewolwery bębenkowe, karabiny typu „Mannlicher” oraz przestarzałe jednostrzałowe karabiny „Werndla”. Dzięki współpracy obu organizacji podobny był też system szkolenia i organizacji. Najmniejszą komórką organizacyjna byłą sekcja licząca 8 strzelców, sekcje tworzyły plutony, a te z kolei kompanie. Szkolenie odbywało się w szkołach żołnierskich, podoficerskich i oficerskich. Powoli wprowadzane były odznaki stopni: podoficerowie nosili zielone sznurki do gwizdków, a oficerowie czerwone. Oficerowie dodatkowo na kołnierzach nosili odznaki w formie pasków o różnych kolorach. Podchorążowie i chorążowie białe, podporucznicy i porucznicy niebieskie a kapitanowie czerwone. Największym problemem było jednak wyposażenie i uzbrojenie tak licznych organizacji. Przed wybuchem wojny pełne umundurowanie miało zaledwie 30% członków, a karabinów było tylko nieco ponad 400. W sumie według różnych źródeł „ruch strzelecki” przed wybuchem I wojny światowej liczył od 13 tys. do 19 tys. członków. 
Z chwilą wybuchu wojny austriacko–rosyjskiej została zarządzona mobilizacja połączonych już pod wspólną komendą J. Piłsudskiego Związków i Drużyn Strzeleckich i scalenie ich w I Brygadę Legionów Polskich. 
Po 1989 reaktywowano Polskie Drużyny Strzeleckie. Komendantem Polskich Drużyn Strzeleckich został wybrany płk Jan Grudniewski.

Publikacja jest udostępniona w encyklopedii serwisu Szkolnictwo.pl. Treść objęta jest licencją GNU Wolnej Dokumentacji w wersji 1.1 lub dowolnej późniejszej opublikowanej przez Free Software Foundation i została ona opracowana na podstawie Wikipedii, tutaj możesz znaleźć artykuł źródłowy oraz autorów.

Drużyna Strzelecka w Zespole Szkół im. B. Prusa w Częstochowie

Aktualności:

7 listopada 2018 roku został utworzony w naszej szkole Samodzielny Pluton Pododdziałów Tradycji Oręża Polskiego – Polskich Drużyn Strzeleckich.

      Pluton liczy obecnie 28 członków. Uczniowie zrzeszeni będą uczestniczyć w przedsięwzięciach patiotyczno-obronnych, w zajęciach szkoleniowych z ratownictwa i przysposobienia obronnego.

      Opiekę nad Plutonem PTOP-PDS sprawują:

kapitan Dariusz Rataj i podporucznik Krzysztof Rorat.

Obecnie pluton pod czujnym okiem Pana Waldemara Luksa ćwiczy formę. Odbyły się również pierwsze ćwiczenia z musztry.


  1. Musztra Plutonu szkolnego – zobacz
  2. Ćwiczenia z musztry –zobacz
  3. Ćwiczenie formy – zobacz
  4. Udział w lekcji historycznej w Archiwum Państwowym w Częstochowie – zobacz
  5. Obchody 100-lecia odzyskania niepodległości Polski na Jasnej Górze –zobacz
  6. Ćwiczenie plutonu szkolnego – zobacz
  7. Kolejne ćwiczenia z musztry – zobacz
  8. Sukces szkolnej drużyny strzeleckiej –zobacz
  9. PDS z PRUSA w nowych koszulkach – zobacz
  10. PDS z PRUSA na poligonie – zobacz 
  11. Kolejny dzień ćwiczeń drużyny strzeleckiej – zobacz
  12. Uroczyste obchody  rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości – pobierz
  13. Spacer najbardziej znaną ulicą Częstochowy – Aleją NMP – zobacz
  14. Miła uroczystość w Muzeum Kresowym w Częstochowie –zobacz
  15. Drużyna Strzelecka odwiedziła najstarszy czynny cmentarz w Polsce – cmentarz św. Rocha – zobacz

ROK SZKOLNY 2021/2022

  1. Spacer po cmentarzu na Rakowie z historykiem Juliuszem Sętowskim – zobacz
  1. Bieg Szlakiem Miejsc Pamięci Narodowej – zobacz
  2. Impreza integracyjna członków Drużyny Strzeleckiej – zobacz
  3. Przystanek Historia – Centrum Edukacyjne IPN – zobacz
  4. Musztra PDS –zobacz
  5. Opieka nad mogiłą Adama Chojnackiego – zobacz
  6. Sztafeta dla Niepodległej – zobacz
  7. Świętujemy Niepodległość 11.11.2021 – zobacz
  8. Dzień Pamięci Kresowian – zobacz
  9. Obchody 82 rocznicy Zbrodni Katyńskiej – zobacz
  1. Uroczyste ślubowanie członków szkolnej drużyny strzeleckiej – zobacz

ROK SZKOLNY 2022/2023

  1. Uroczysta  Msza św. inaugurująca Rok Szkolny 2022/2023 –zobacz
  2. Udział w uroczystościach miejskich upamiętniających 80 rocznicę początku likwidacji Getta w Częstochowie – zobacz
  3. Bieg Szlakiem Miejsc Pamięci Narodowej-zobacz
  4. Bieg na orientację – zobacz
  1. Integracja w Jura Parku w Biskupicach – zobacz
  2. Opieka nad mogiłą Adama Chojnackiego – zobacz
  3. Sztafeta dla Niepodległej – zobacz
  1. Drużyniacy w Pierwszej Kompanii Kadrowej podsumowanie konkursu – zobacz
  2. Wycieczka do Krakowa – zobacz
  3. Szkolenie z pierwszej pomocy – zobacz
  4. Wycieczka do Muzeum Dywizjonu 300 w Napoleonie –zobacz
  5. Dzień Mundurowy –zobacz
  6. Obchody 83 rocznicy Zbrodni Katyńskiej –zobacz
  7. Pokazy ratownictwa ” Uwaga wypadek na drodze” – zobacz
  8. Uroczystości z okazji 78 rocznicy zakończenia II wojny światowej – zobacz
  9. Obchody 88 rocznicy śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego –zobacz
  10. Odsłonięcie odrestaurowanej masowej mogiły wojennej żydowskiej inteligencji – zobacz
  1. Sprzątanie Cmentarza Żydowskiego – zobacz
  2. Turniej strzelecki klas mundurowych  o puchar szefa WCR w Częstochowie – zobacz

ROK SZKOLNY 2023/2024

  1. Integracja członków Drużyny Strzeleckiej w Jura Parku – zobacz
  2. Zajęcia na wirtualnej strzelnicy, oraz zwiedzanie zrekonstruowanych bunkrów – zobacz
  3. Rocznica Święta Niepodległości – zobacz
Skip to content